అంత:సాగరం

ఎందుకో చెప్పలేను..

సముద్రానికెదురుగా వుంటే
తనలోకి అలా నడిచి వెళ్ళి
అంతర్థానమవ్వాలని ఒకటే ఆతృత!

ఏదో నా స్వంత ఆత్మలోకి
ప్రవేశిస్తున్న భావన వెంటాడుతుంది
నన్నెవరో తనలోకి లోలోకి ఆహ్వానిస్తున్న అంతఃప్రేరణ!

నా ఆదిమమూలాలను తట్టిలేపే అవిరామ ఘోష
గుండె గదిమూలలలో..

నా కాళ్ళు అలా అలా తనలోకి లోలోకి...
మరింత దగ్గరితనం!!

నా కనుల ముందు మరే దృశ్యానికి చోటులేనితనం!

నా సంఘర్షణలకు ఒక స్వాంతననిచ్చే ఒక
మహా విశ్వరూపం సముద్రం

తల్లో తండ్రో లేక ఓ విశాల బాహువుల స్నేహితుడో
నన్ను మనసారా ఆలింగనం చేసుకుంటున్న అనుభూతి
వెనక్కిరానివ్వని ప్రియురాలి బిగి కౌగిలా?

నా చివరి ఊపిరి తనలో కలవాలని
ఒకటే తృష్ణ
..........

మునిముని.... మనమడా

శతాబ్ధాలుగా ఈ నేలలో వేళ్ళూనికుని వున్న
నాపై కరకు ఱంపాలతో నిర్దయగా కోస్తూ
నన్ను నా తల్లి గర్భంలోంచి పెకిలించి
నువ్వు పాదుకున్నదేమిటి బిడ్డా?

నీ మునుపటి తరమేదో నీ కన్నులలో మసకబారి పోయిన
మీ తరానికి శాపమౌతున్న నా మరణ వాంగ్మూలమిది బిడ్డా...

కానీ ఈ నేల నాలుగు చెరగులా పరచుకున్న
నా చిగురు కనుల చూపు మేరా
నా జ్నాపకాలు పరుచుకున్నాయి...

చరిత్ర పుటల మధ్య నలిగిన జీవన చిత్రాలను
నా ఎదలోలోపల పొరల్లో దాచుకున్నాను...

ఎన్నెన్నో సంతోషకర ఘటనల
సమాహారం నా బెరడుచుట్టూ పొదువుకున్నాను....

ప్రకృతి మాత పురిటినొప్పులను
నా వేళ్ళ చుట్టూ భరిస్తూ వచ్చాను...

ఎన్నెన్నో రథచక్రాల పదఘట్టనలను
కనుల ఈనెల మాటున కథ చిత్రాలుగా పాదుకున్నాను...

నీ యంత్ర భూతముల కోరలతో నన్ను
పెకలించి నా చావును ఆహ్వానించిన
నీ తరం భవిష్యత్ ఏమిటోనన్నదే నా బెంగ
ముని ముని మనమడా...

శరత్కాలపు వెన్నెల

అలా డాబా మీదకు వెళ్ళగానే
మొహంపై చల్లగాలి తిమ్మెర
చలికి చల్ల బడుతున్న అరచేతులపై
తన వెచ్చని బుగ్గల స్పర్శతో
తనువంతా ఒక్కసారి వెచ్చబడింది

వేళ్ళమద్య జొనిపిన తన పొడుగాటి
సన్నని వేళ్ళ బిగువు నరాల వెంట
విద్యుత్ ను ప్రవహింపచేసింది

ఆకాశంలో శరత్కాలపు వెన్నెల
లేత పసిడి రంగులో మెరుస్తుండగా
తన కళ్ళలో జ్వాల నన్నావహించింది...

గిరితనయ

నీ పాదం అంచున నిలబడి
తలపైకి ఎత్తి నిన్నుగాంచ
నాలో ఉవ్వెత్తున ఎగసిపడిన ఆలోచనా తరంగాలు


నీ నవ్వుల విరులమాటున దాగిన
సూరీడు నీ పచ్చని చీర కొంగు పట్టుకొని
దోబూచులాడుతున్నాడు

నీ తీగల ఊయలలూగుతూ ఇటువైపు
వెన్నెల రేడు నీ మూలికా సుగంధ
పరిమళాలను వెదజల్లుతున్నాడు

నీ గర్భం మాటున దాగిన సంపదను
కొల్లగొట్టజూస్తున్నాడు ఈ
దిగువన పల్లపు మానవుడు..

మహానటికి కన్నీటి నీరాజనం

ఆ కళ్ళలోకి సూటిగా చూడగలమా
ఆ ముగ్ధ మనోహర రూపాన్ని
చూడగానే పరిపూర్ణ స్త్రీ రూపం
సాక్షాత్కరిస్తుంది
ఎందుకో అమ్మా నిన్ను చూడగానె
చేతులు కట్టుకోవాలనిపిస్తుంది

వెండితెరపై ఓ మెరుపులా మెరిసి
మాయమయ్యావా?
లేదు ఇప్పటికీ నీ కళారూపాలుకు
సాటిలేదు రాదు కూడా

దేశం కోసం నిలువుదోపిడీ
ఇచ్చిన నీ ఋణం
తీర్చలేనిది

ఓ మహానటీ కావ్య నాయికా
నీకు వేల వేల వందనాలు

వెచ్చని చలి కౌగిలి

చుట్టూ పొగమంచు తెరల మద్య

ఈ పూరిగుడిసెలో

అనాచ్చాదంగా నేను నా చలి

చెలి కౌగిలిలో

వెచ్చగా

(హూ..(హూ.. అంటూ

తన గుండెలలో దాక్కుంటూ

చెవితమ్మి కింద వెచ్చని పెదాలతో

ముద్దాడిన తన్మయత్వంలో నేను…

గురజాడ అడుగుజాడ

ఈ రోజు మహాకవి గురజాడ వర్థంతి. ఆయన గురించి ప్రత్యేకించి సాహిత్య లోకానికి నేను రాసేది పుట్టింటి గొప్పతనం మేనమామతో చెప్పినట్లుంటుందిక్కడ. అయినా ఆయన చూపిన రచనా మార్గం తెలుగు సాహిత్య లోకాన్ని ఒక కుదుపునకు లోనుచేసింది. కథా రచనలో తన 'దిద్దుబాటు' కథతో ఆధునిక కథా శైలిని పరిచయంచేసినవారు. నూరేళ్ళు పైబడిన తన 'కన్యాశుల్కం' మహా నాటకం ద్వారా ప్రజల మనో నాడిని పట్టుకున్న తీరు అనితర సాధ్యం. నేటికీ మనకు ఆ పాత్రలు సజీవంగా కనులముందు కదలాడటమే కాక మనలో మనకి కూడా అగుపిస్తుండటం నిజం. గిరీశం పాత్ర సజీవ సాక్ష్యం. పుత్తడి బొమ్మా పూర్ణిమలు యింకా మన మద్య ఉండటం మన నేరం. సామాజిక సమస్యలపై అత్యంత సూక్ష్మ దృష్టితో ఎక్స్ రే తీసినట్లుగా పాత్రల సృష్టి గావించి తన సునిశిత సాహిత్య దృక్పథంతో వాటికి ప్రాణం పోయడం ద్వారా రచయిత కర్తవ్యాన్ని లోకానికి చాటిన వాడిగా ఆయనకు చేతులెత్తి నమస్కరిద్దాం. సాహిత్య ప్రక్రియలన్నింటిలోను తన ముద్ర వేసి పోయిన ఆయన అడుగుజాడ చెరగని వెన్నెలజాడ.

కంచె వెనకాల

నా ఇంటి నుండి, వీధి నుండి,

చివరకు నా ఊరి నుండి వెళ్ళగొట్టి,

అయినవాళ్ళ ఉసురు తీసి,

నా గొడ్డు గోదా లాక్కుని,

నన్ను లూటీ చేసి

నేను అల్లుకున్న నా కలల పొదరిల్లును కూల్చి

స్వదేశంలోనే కాందిశీకుడ్ని చేసి,

నా మెడపై నా జీవితాన్నే కాడిగా మార్చి

నీవు నీ ముళ్ళ చేతులతో పావురాలను ఎగరేసే ద్రోహాన్ని

బద్దలుకొట్టే క్షణం కోసం ఈ కంచెవెనకాల నేను...


(నిర్బంధ సైనిక శిబిరాల వెనక బంధింపబడ్డ శ్రీలంక తమిళులు, దండకారణ్య ఆదివాసీలకు సంఘీభావంగా)

రెక్కలు రాలిన ఎర్ర గులాబీ

మీరు రోజూ తాగి పారేసే సిగరెట్ల ఖర్చులో
అర శాతమైనా ఈ బొచ్చెలో వెయ్యి బాబూ!
మీరు ప్రతి క్షణమూ మీ సెల్ తో పలకరించే
మీ శ్రేయోభిలాషి కాల్ ఖర్చులో
ఒకటో వంతు ఇలా విదిలించేయి బాబూ!
రంయ్యిన మీ గర్ల్ ఫ్రెండ్ తో షికారుకయ్యే పెట్రోల్ ఖర్చులో
ఒక చుక్క విలువైనా విసిరేయి బాబూ!

సిగ్నల్ లైట్ వెలిగి ఆరిపోయే లోపు
నేను వేసే ఈ పిల్లిమొగ్గలను లెక్కపెట్టగలవా?
ఈ చక్ర౦లో౦చి దేహాన్ని మెలికలు తిప్పిన
నా నేర్పరితనాన్ని ఒక్కసారి చూసావా?
ఈ తాడుపై నా నడక నైపుణ్యాన్ని చూసావా?

మీరు తిని పారేసే కాగితపు పొట్లాలలో
మిగిలింది ఏరుకోవడానికి నేనిప్పుడు
ఒక అంతర్రాష్ట్ర యుద్ధాన్నేచేయాలి!

రైలు బండిలో మీ సీట్లకింద బుగ్గిని
తుడిచే పిలగాడినీ నేనే?
మీ ఎంగిలి ప్లేట్లను కడిగి మీరు తిన్న బల్లలను ఉడ్చి
నా చేతి వేళ్ళు ఊరిపోయి చేప పిల్లలలా
తెల్లగా పాలిపోయాయి!

ఖాకీ బాబులకు నెలవారీ కేసుల లోటు తీర్చేది నేనే
రక్తం రుచిమరిగిన ఈ తెల్లపులుల మద్య
ప్రతి క్షణం వేటాడబడుతున్నాను

ఏతల్లి చేసిన పాపానికో మీ పుణ్యమూర్తుల
లోకాన ఉమ్మివేయబడ్డాను
నాయీ పాపిష్టిజన్మకు విముక్తి ఎన్నడో?

నాకెవరిమీద అసూయ లేదు బాబయ్యా
మీరంతా మీ పిల్లల౦తా మీ కోటు జేబులకు
ఎర్రగులాబీలను గుచ్చుకో౦డి!

నేనీ రాతిరి ఈ అమావాస్య చీకటిలో
ఈ రైలు పట్టా పక్కన నిశీధి స౦గీతాన్ని
ఈ విరిగిన వేణువుతో ఆలపిస్తాను.....

ఫేస్ టు ఫేస్

జీవితం చిద్రమవుతున్నదిక్కడ
కొమ్మల్లోని కోతి గుండెల్లోంచి పిల్ల జారిపడి౦ది
పక్షి గూట్లోని గుడ్డు నేలపడి చిట్లిపోయింది
అరుపులన్నీ గొంతులోనే మూగబోయాయి
పరపరమని ఎండుటాకులు కాషనిస్తున్నాయి
వేళ్ళు తమపని తాము చేయబూనాయి
సేఫ్టీ కాచ్ రిలీజయ్యింది
వర్షం బుల్లెట్ల వర్షం
గాయం సలపరమేట్టే గాయం
నెత్తురు ముద్దవుతున్నది రేపటి సూర్యుడే

అంతా నిశ్శబ్దంకాని మౌన౦
ఎముకలు విరుగుతున్నాయి
నాలుక అ౦గుట్లోకి తిరిగిపోతోంది
కనుగుడ్లు బయటే వున్నాయే౦టి
నరాలు మరింత బిర్ర బిగుసుకు౦టున్నాయి
అయినా వెళ్ళు తమపని తాము చేస్తున్నాయి
అవును చేయాల్సిందే!
యిక్కడ ఏదీ ఆగదు - యిప్పుడు ఆగకూడదు!

చావా రానీ
గాల్లోకి ఎగరేసి కాలితో తంతా
చెట్లు తమ వేళ్ళు భూమిలో పాతబడిన౦దుకు
తమను తాము తిట్టిపోసుకు౦టున్నాయి!
వాడికి అడ్డ౦గా పడి అడ్డుకోలేన౦దుకు
ముళ్ళ పొదలు కీచులాడుతున్నాయి!
వాడి కాళ్ళలో గుచ్చి రక్త౦ రుచి చూద్దామని

అ౦తా భీకర పోరాట దృశ్యం
గాలిలో చక్కర్లు కొడుతున్న చాపర్ల లో౦చి
బుల్లెట్ల వర్షం
చుట్టూ కమురువాసన
మా౦స౦ రుచిమరిగిన జాగిలాల మూలుగులు
కానీ వాడికీ నాకొకటే తేడా
వాడి తుపాకీ వెనకాల వాడి జీవితం
నా తుపాకీ మడమ వెనకాల అమరుల ఆశయం

చెవికి౦దుగా దూసుకుపోయిన బుల్లెట్
చెవిలో ఏదో ఊసు చెప్పి౦ది
వేళ్ళు తమ౦తట తామే కదుల్తున్నాయి
ఎదుటి నుండి చావుకేక
ఒ౦ట్లో౦చి మెరుపు దూసుకుపోయి౦ది

క్రాలి౦గ్ పొజిషన్లో ముందుకు
కదుల్తూ గెరిల్లా
రన్ రన్ బె౦డ్ రన్
కాషన్ వినబడుతో౦ది

దూరాన్ని౦చి సవరన్న తుడుం మోత
లయబద్ధ౦గా వినబడుతో౦ది!

భూమిని చీల్చుకు౦టూ
విత్తన౦ మొలకెత్తుతో౦ది....

కరిగిన స్వప్నం

నివ్వెరపోయాను
నిశ్చేష్టుడనయ్యాను
ఇంతటి సున్నిత మనస్కున్ని కోల్పోవడ౦
ఈ పాడులోకపు ప్రారబ్ధ౦

నిన్న మొన్నటి వరకు మన౦ కలిసి
జరిపిన సభలు - సమావేశాలు
ప౦చుకున్న జ్ఞాపకాలూ - తీపిగురుతులు
వేదనలు, మానసిక సంఘర్షణలు
ఇప్పటికి కనులముందు కదలాడుతున్నాయి

ప్రతిసారీ నీవు చెప్పిన గు౦డెలి౦కినతన౦
నిన్ను ఇలా మి౦గేస్తు౦దని ఊహి౦చలేకపోయాను

మేము ఒరిగిన ప్రతిసారీ ఆసరాగా నిలిచి
వెన్నుచరిచి ము౦దుకు తీసుకుపోయిన
నీ ధైర్యాన్ని మి౦గిన ఆ రాహువేదో
తెలియక మూగగా రోదిస్తున్నాను

నీ నవ్వుల వరికంకులు లేని
ఈ శరత్కాలపు వెన్నెల
మసక బారిపోయి
నాగావళి ఇసుకలో ముఖ౦ దాచుకు౦ది

రాబోయే యుద్ధ కాలానికి
నీ పదునెక్కిన కల౦తో
మమ్మల్ని కవాతు చేయిస్తావని కన్నకలల్ని
ఇలా జ్ఞాపకాల కన్నీటి వరద మద్య
చుక్కాని లేని నావలో
ఒంటరిగా చేసి పోవడం
భావ్యమా?

(నిరసనగానో నిస్సహాయతతోనో తన ఒ౦టరి పోరాటాన్ని ఆత్మహత్యతో ముగించిన నా సాహితి మిత్రుడు పడాల జోగారావు గారి జ్ఞాపకాలతో)

ఏడో చేప చెవిలో గుసగుస...

ఎనిమిదో చేపను నేనే అయి
ఏడో చేప మొప్పలపై ప్రేమగా నిమిరి
తన చెవిలో గుసగుసలాడాను..
చేపా నిన్ను యీ ఒడ్డుకు చేర్చినదేమిటమ్మా అని!
మా మనసులలో దాగిన కల్మషమా!
లేక మేము విడుస్తున్న కాలుష్యమా? అని

నీ గొంతు మూగబోయి
నీ ఒడలు కాంతి విహీనమయి
నీ పై పొరలుగా ఏర్పడ్డ ఈ నల్లని
నూనె చారికలు దేని గురుతులు?

పాల నురుగులాంటి సముద్రుడు
నేడు యిలా ఉగ్రరూపుడై సునామీ అవతారుడై
కన్నెర్ర చేస్తున్న సూచికను తెలిపేందుకా?

నీ ఎర్రని బోసినోరు యిలా నెత్తురోడుతున్నదేమి?
నీ ప్రేయసిని చెరబట్టి అమ్మిన మా పాపాన్ని కడిగేందుకా?

క్షమించు తల్లీ యిక్కడ ప్రేమ, కరుణ, ఆప్యాయతలు
అమ్మకపు సరుకయినాయి...

నాయీ వేడుకోలును దయతో మన్నించుతల్లీ...
రాబోకు యిలా యీ రాచకార్యాల
రణరంగం మద్యకు...

నా చుట్టూ చైతన్యపు విద్యుత్తు..

వాడికొకటే ధ్యాస

కౄరత్వంలో కొత్త పద్ధతులెలా కనిపెట్టలని

నా తపన వేరు

అత్యాచారాలనెలా అంతమొందించాలని

నరకం అంటే కోపమెందుకు?

ఆకాశాన్ని నిందించడం దేనికి?

లోకమంతా అన్యాయం నిండివుంటే

రా! ఎదుర్కొని పోరాడుదాం!

నేను కొద్ది క్షణాల అతిథిని

పొద్దు పొడుపుని సూచించే వేగుచుక్కని

ఆరిపోవడం అంటే భలే ఇష్టం నాకు

నా చుట్టూ గాలిలో

చైతన్యపు విద్యుత్తు ప్రవహిస్తోంది

పిడికెడు బుగ్గి క్షణికమయినది

ఉంటే ఎంత? లేకుంటే ఎంత?

సుఖంగా వుండు తమ్ముడూ!

సాగిపోతున్నా పయనమై

ధైర్యంగా వుండు… నమస్తే!

నీ సోదరుడు,

భగత్ సింగ్

సెంట్రల్ జైలు, లాహోర్,

(మార్చి3, 1931)

( జైలునుంచి చిన్న తమ్ముడు కులతార్ సింగ్ కి రాసిన ఆఖరి ఉత్తరం)

(సెప్టెంబరు ౨౮న భగత్ సింగ్ జన్మదినం)

(సేకరణ: నా నెత్తురు వృధాకాదు, భగత్ సింగ్ రచనలు - జనసాహితి ప్రచురణలు)

నీవు వదలిన నీ నీడ జాడలో

ఈ విశాల జీవన ఎడారి తోవలో

నీవు వదలిన పాద ముద్రలను వెతుకుతూ

అనంత తీరాల వెంబడి అణ్వేషణ సాగిస్తున్నా!

ఇవి ఒట్టి ఇసుక రేణువులా… కాదు

నీ అడుగు జాడల వెంబడి విరిసిన నక్షత్ర ధూళి!

నన్ను ఈ ఎండమావుల వదిలి నీవు

కానరాని తీరాల వెంట పయణమగుట భావ్యమా?

ఈ ఎడారి మూపున చిగురించిన

సగం కాలిన నెలవంక నీడల వెనక

నీవు వదలిన నీ నీడ జాడలో

నా ఈ వెతుకులాట…

సుదూరంగా

నీ నవ్వుల ఒయాసిస్సు

కనురెప్పల తెరల మాటుగా…..

ఎలాగోలా….

ఎలాగోలా బతికేయడానికి అలవాటుపడ్డాం

ఎవరేమనుకున్నా సరే

మనం, మన కుటుంబం, మన మోటారు సైకిలు/కారు

మన సెల్ బాలంస్, మన ఏ.టి.ఎం. కార్డు బాలెంస్

ఉంటే ఎవరెలా పోతే నాకేంటి,

నా పిల్లవాడి కాన్వెంట్ సీట్/కార్పొరేట్ కాలేజి చదువు

దొరికితే చాలు..

మంచి – చెడుల మద్య నున్న సన్నటి తెరను

చించేసుకుని బురఖాగా వాడుకుంటూ

నెపం ఎవరిమీదకో నెట్టేస్తూ

రోలింగ్ స్టోన్లా రోజులు దొర్లించేస్తున్నాం!

నిత్యం ఆత్మను చంపుకుంటూ చస్తూ బతుకుతున్న

బతుకూ ఒక బతుకేనా అని అర్ధరాత్రి

దుప్ప్టట్లో ప్రశ్నించుకొని తెల్లారి

మరల నుదుట నామంతో ప్రత్యక్షమవుతుంటాం!

ఎన్నాళ్ళీ మోసకారి బతుకులు?

అతకని మనసుల జతలు..

ప్లాస్టిక్ పువ్వుల నవ్వుల రువ్వులు..

అడవీ తల్లీకి దండాలో..

అడవి తల్లీకి దండాలో

మా కన్నతల్లీకి దండాలో…

అని గట్టిగా గొంతెత్తి పాడాలని వుంది

తన కడుపులో గుట్టుగా దాచుకున్న బిడ్డలను

మాటాడుదాం రమ్మని నమ్మకంగా ఇంత ముద్ద పెట్టి

వారు అడిగిన ఐదూళ్ళ వాటాను ఇవ్వలేదు సరికదా

తిరిగి తమ గూటికి ఆ పక్షులు చేరకముందే వారిని

దారికాచి గొంతుకోసిన నాటి నుంచి ఆగని నీ

కన్నీటి ధార మొన్న కుండపోతై, మెరుపుల జడివానై

వాడి అంతుచూసాక కాని నీ ఆక్రోశం చల్లారలేదు!

నీ వాకపల్లి పుత్రికల ఆవేదనకు ఇలా ముగింపు నిచ్చావు!

భూమ్మీదకాని, సముద్రంలోకానీ, ఆకాశంలోకాని, దేనివలన

మృత్యువులేదని వరం పొందిన నయా హిరణ్యాక్షుడికి

నీ మూడో నేత్రంతో మాడి మసిచేసావు!

పావురాల గుట్టకు మా పడి పడి దండాలు..

నీకు మా పొర్లు దండాలు తల్లి.

ఎర్ర కలువ

నిటారుగా నిలబడి గుండెలనిండుగా
ఊపిరి పీల్చుకొని
కాళ్ళు రెండూ నేలపై బలంగా అదిమి
మీ కళ్ళలో కళ్ళుపెట్టి చూడాలన్న
నా కోరిక ఈ తరానికి సాధ్యమా?

తరతరాలుగా నా భూమిని
నా సర్వాన్ని నీ హక్కుభుక్తం చేసుకొని
కోటి పడగల నాగుబామువై
భూమండలాన్ని చుట్టేసుకున్నావు...

అనాదిగా బానిసత్వపు సంకెళ్ళను
నా మెడలో వేసి నన్ను పాతాళంలోకి
నెట్టివేసి అధికారాన్ని అనుభవిస్తున్నావు...

కానీ...
అణచబడ్డ నా తరం అంతరంగ సునామీలోంచి
ఉద్భవించే పెనుతుఫాను తాకిడికి
నీ అధికార పీఠం తలకిందులవుతుంది...

అవమానాల ఊబిలోంచి
ఎర్రకలువ పూస్తుంది!

అతడు అక్షరానికి మాతృదేశం

త్రిపురనేని శ్రీనివాస్ తెలుగు సాహిత్యంలో ఒక సంచలనం. తన కవితా దాహంతో జీవితమంతా ్జీవించినవాడు. ఎన్ని విమర్శలనెదుర్కొన్నా తన కవితాయాణాన్ని కొనసాగించి తెలుగులో ఒక సంచలనాన్నే సృష్టించినవాడు. అకాల మృత్యువాతకు గురై మనలందరిని ఒంటరివాళ్ళను చేసి పోయాడు. ఆయన కవితా పాదాలు కొన్ని స్మరించుకుందాం.

ఒకరి వెనుక నడవటం చేతకాదు
నీడ కింద ఆలోచన కదలాడదు
లోపల సరస్సులున్న మనిషి
బయట సముద్రాల్ని సృష్టిస్తాడు
ఆకాశానికి ఆలాపన నేర్పుతాడు
అతడు ఎవరి వెనుకా నడవడు.

౨.అస్తమయం తర్వాత నేను నిజంగా మనిషిని
శత్రు శిబిరం వెనుక మాటువేసిన శరీరాస్త్రాన్ని
ఆఖరి సూర్యకిరణం భూమిని చేరిన క్షణం
నిలువెత్తు శోకధాత్రిని రహస్యోద్యమమై వేటాడుతాను

౩. కవిత్వం కావాలి కవిత్వం
అక్షరం నిండా జలజలలాడిపోయే
కవిత్వం కావాలి కవిత్వం

అలా ఒక వాక్యం చదవగానే
శత్రువు ఠారెత్తిపోవాలి
అమాయకుడు ఆయుధమై హోరెత్తిపోవాలి

తుప్పల్ తెప్పల్ మాటల్ రాల్చి కవిత్వమని మొరాయించకు
కవిత్వాన్ని వంచించకు
వచనమై సోలిపోతావ్ ...

౪. అవును నిషేధించిన అక్షరం మీదే నాకెప్పుడూ మోజు
తపనతో కాలే మెదడుకి అవే స్వప్నాలు...
ఆంక్షలో విజృంభణ నాకు కొత్తకాదు!

౫. మౌనం నిస్త్రాణకాదు
నివురుగప్పిన వ్యూహం
మౌన పరీవృత శిల్పి చెక్కిన నిశ్శబ్ద సవ్వడి
సంస్పందనాంతరమ్లోకి నైరూప్య వాక్యాలాపన
మొఉన పరాజయారణ్యరోదన కాదు
మాటలు లేని ఎడారి మైదానంలో అగ్నివృక్షం
రూపరహిత ప్రస్థాన సారాంశం
మౌనం అవ్యక్త మరణం కాదు
భాషా ప్రమేయం లేని నిగూఢ భావ హర్మ్యావరణం
విశ్వాంతర్గోళ ఆదిమ వ్యాకరణం.

౫.అరచేతికి రక్తం అంటకుండా చేసిన హత్యే ఆత్మహత్య
ఆత్మహత్యలన్నీ హత్యలే.

౬. సముద్రం నుంచి
పల్చటి నీటిపొర కత్తిరించి
ఆకాశమ్లోకి విసిరేస్తే
ఒక మబ్బు
ఒక వాన
ఒక తొలకరి

బాధ నుంచి
బరువైన విశ్వాసాన్ని మొసుకొచ్చి
మనుషుల్లోకి విసిరేస్తే
ఒక కవిత్వం
ఒక తిరుగుబాటు
ఒక మార్పు.

౭. కొత్తగా ఊహింనిదే నేనెప్పుడూ జీవించలేదు
అద్దాలను బద్దలు చేయనిదే నేనెప్పుడు విశ్రమిచను

వెన్నెల కురిసినా చంద్రుడిని ప్రేమిచలేను
దగ్ధమైనా సూర్యుడినే కౌగలించుకుంటాను..

౮. ఎవరి రెక్కలతో వారు ఆకాశాన్ని లొంగదీసుకోవాలి
సాక్షాత్తు సూర్యుడి గుండెలపై తప్పతడుగులు వేయాలి
....
ఎవరి రక్తచలనంతో వారు ఖద్గచాలనం చేయాలి.

వెన్నెలదారిలో....

ఇక్కడ మాయా లేదు మర్మం లేదు
కుట్రలు కుహకాలు కలికానికి కూడా లేవు
పండు వెన్నెలలాంటి నవ్వులే
కరచాలనాలతో మొదలయిన పరిచయం
కలసి నడిచే జీవనశైలిగా మారుతుంది!

నిరంతరం అలోచనల సంఘర్షణ-ఐక్యత
సూత్రంతో కట్టుబడి వుంటాం
వెన్నంటివుండే ఆయుధానికి పట్టిన
మురికిని వదిల్చే రోజువారీ పని
మా మెదళ్ళతో పాటే మనసుకూ వుంటుంది
అది మితృల చిరునవ్వులపై ప్రతిఫలిస్తుంది

నిత్యం మెడపై వేలాడే కత్తి పదును
మమ్మల్ని అప్రమత్తుల్ని చేస్తుంది

ఇక్కడ మాయాలేదు మంత్రం లేదు
ఆచరణ నుండి అనుభవం
అనుభవం నుండి జ్ణానం
జ్ణానం నుండి ఆచరణ
మా నడతను సరిచేస్తుంటాయి

పారే సెలయేళ్ళ గల గలలు
ఎగిరే పక్షుల రెక్కల కిల కి్లారావాలు
వీచే గాలిలోని అడవి పూల పరిమళం
జీవన సౌందర్యాన్ని ఆవిష్కరిస్తూ
పదం పదం కలిసి సాగే పల్లవి అవుతుంది

ఇక్కడ కాచిన వెన్నెల వృధా కాదు
రేపటి సూర్యోదయానికి భరోసా...

క్షమించు కన్నా...

అమ్మా అని నోరారా పిలిచేందుకు
నీవు ప్రయత్నిస్తున్నప్పుడే
మమ్మీ డాడీ అనమని నీ
చెవి మెలిపెట్టినందుకు
నన్ను క్షమించు కన్నా..

నీవు బుడిబుడి నడకలు నేర్చుతున్నప్పుడే
నీ వీపున బండెడు బరువుగల సంచి
తగిలించినందుకు
నన్ను క్షమించు కన్నా..

కాన్వెంటు కంచె వెనకాల నిన్ను
విడిచి వచ్చిన క్షణం నీ చూపుల వెనక
దాగి వున్న ఆర్తిని గుర్తించలేని
నా అంధత్వాన్ని
క్షమించు కన్నా...

ఎదిగీ ఎదగని నీ పాదాలను
నల్లబూట్లలో కుక్కి నీ నెమలి
కంఠానికి నల్లని టై బిగించి
విసురుగా నిన్ను రిక్షాలో కుక్కి
పంపిన క్షణం నీవు సాచిన చేయిని
అందుకోనందుకు క్షమించు కన్నా...

తొలిజాములో మెల మెల్లగా నా
గుండెలలో దాక్కుని నిదుర పోయేందుకు
దాగిన నిన్ను మిగిలిన హోం వర్కు
చేసేందుకు నెట్టినందుకు
క్షమించు కన్నా...

ఉత్సాహంతో ఉరకలు వేస్తూ హాయిగా
సాగాల్సిన నీ కౌమారాన్ని
జైలు కంటే ఘోరమైన కార్పొరేట్ కాలేజీ
సెల్ లో వేసి ప్రపంచం తెలియకుండా
చేసినందుకు నన్ను క్షమించు కన్నా...

చదువు చదువు తప్ప లోకం
తెలియని నీ కనుల వెనుక దాగిన
ఒంటరి కన్నీటి చుక్క
నా కోసం దాయమని
వేడుకుంటున్నా....

(ఈరోజు నా సాగర్ పుట్టిన రోజు. వాడికి నా కన్ఫెషన్ ఇలా..)

స్తూపం మీది పేర్లు

వాటిని చదువుతుంటే
మీ రూపు కనులముందు కదలాడుతోంది
అవి మీ పేరులు మాత్రమేనా
వెయ్యేళ్ళ యుద్ధ నావను నడిపిన
సరంగుల ఆనవాళ్ళు!
జనం గుండెల్లో గూడు కట్టుకున్న
పోరాట రూపాలు!
ప్రవహించే ఉత్తేజపు అలల సవ్వడి
వినబడుతోంది
మా నరాలలో లావా ఉరకలెత్తుతోంది
మా దేహం సంధించిన బాణమవుతో౦ది

తెగిపడిన మీ క౦ఠనాళాలలో౦చి
కదంతొక్కుతూ పదంపాడుతూ
పదండి ముందుకు అంటూ సాగిన
విముక్తి గీతాలాపన హోరు...

పచ్చని పైరు మీదుగా వీచిన గాలి తిమ్మెర
ఏదో చల్లని కబురు చెవిలో
చెప్పిన అనుభూతి!
మీ నవ్వుల హరివిల్లులు నలుదిశలా
పరుచుకున్న ఆనందహేల!

కొన్ని విజయాలు మాత్రమేనా...
శతాబ్దాల బానిస సంకెళ్ళు తెగిపడిన
జయజయధ్వానాలు!

మీ పేర్లు స్తూపం మీదేనా?
కాదు ఈ జాతి విముక్తి పోరాట
చరిత్ర పుటల్లో నెత్తురంటిన
పేజీల నిండుగా!

మీ అమరత్వం రేపటి
సూర్యోదయానికి అరుణిమను
పూసింది...
(ప్రజలకోసం దేశ బానిస సంకెళ్ళను తెగ్గొట్టే పోరాటంలో అమరులైన ప్రజా యుద్ధ వీరుల స్మృతిలో)